ދުޢާ 40

ދެންމެ އިވިގެންދިޔަ އަޑުތަކުގެ ސަބަބުން ހުއްޓުން އަރައިފައި ހުރި ދާނިޔަލްއަށް ބުނާނެ އެއްޗެއް ނޭނގުނެވެ. ބުނާނެ އެއްޗެއް ސިކުނޑިއަށް އެވަގުތު ނުވެސް އައީއެވެ. އާލާ އެހާ ފުނަށް އެ މައްސަލައިގައި ފީނަފާނެކަމަކަށް އޭނާ ހިއެއް ނުކުރެއެވެ. އާލާގެ ތޫނުފިލިކަމާމެދު ދާނިޔަލްއަށް ޝައްކެއް ކުރާނެ ޖާގައެއް ހަމަގައިމުވެސް މިއަދު އާލާ ނުދެއެވެ. ފާޑަކަށް ގަބުވެފައި ހުރި ދާނިޔަލްއަށް ކުރެވުނު ކަމަކީ ވަކި ވަކިން އެންމެންގެ މޫނުމައްޗަށް ނަޒަރު ހުއްތާލުމެވެ. ޝަޒިއްޔާ އާއި މަނިކުގެ މޫނުމަތިން ފިޔަވައި އެންމެންގެ މޫނުމަތިންވެސް ފެންނަނީ އެއް އަސަރު ތަކެކެވެ. ޙަޤީގަތް ބުނެދޭށޭ ބުނާ ކަހަލައެވެ. އެންމެ ފަހަށް ދާނިޔަލް އާލަގެ މޫނަށް ނަޒަރު ހުއްޓާލިއެވެ. އާލާ ލަސް ލަހުން ބޯ ޖަހާލިއެވެ. އޭނާގެ ދެލޮލުން ކުރަމުން ދިޔައީ އާދޭހެވެ. ދާނިޔަލް ފަޒާގެ ތެރެއަށް އެވަގުތު ފުން ނޭވާއެއް ދޫކޮށްލިއެވެ.

“އާން.. އަހަރެން އެކަން ކުރީ.. އަހަންނާއި މަނިކުބެ.. ޤަބޫލު ކުރެވިއްޖެތަ؟” ދާނިޔަލްގެ ޖަވާބެއްގެ އިންތިޒާރުގައި ތިބި އެންމެން ސިއްސުވާލީ ޝަޒިއްޔާގެ އަޑުންނެވެ. ދާނިޔަލްގެ ދުލުން ޙަޤީގަތް ހާމަވެދާނެތީ ބިރުން ހުރެފައި އެންމެފަހުން ޙަޤީގަތް އެ ހާމަކޮށްލީ އޭނާގެ އަމިއްލަ ދުލުންނެވެ. އެއިރުންވެސް އޭނާއަށް އިޙުސާސްކުރެވޭނޭ ލަދުވެތިކަން ކުޑަވެދާނެކަމަށް އޭނައަށް ހީކުރެވުނެވެ.

އަރީފް ހައިރާންކަން އެކުލެވިގެންވީ ބެލުމަކުން ޝަޒިއްޔާއަށް ބަލަހައްޓައިގެން ހުރި އިރު އާދިންވެސް އިރުކޮޅަކާއި ޝަޒިއްޔާއަށް އަދި މަނިކާއި ދިމާލަށް ބަލައިލައެވެ. ވިޝާމާގެ ހާލަކީވެސް އެއީއެވެ. އަޒާންއަށް އޭނާގެ ކާފަޔާއި ދިމާލަށް ބަލައިލެވުނީ ޝަކުވާގެ ނަޒަރަކުންނެވެ. ލޯބިވާ ކާފަ އޭނާގެ ބޭބެއަށް އެފަދަ ކަމެއް ކޮށްފާނެކަމަކަށް އަޒާން ހިއެއް ނުކުރެއެވެ. އޭނާއަށް ކުރިން ފެންނަ ކާފައަކީ ދަރިންދެކެ އިންތިހާއަށް ލޯބިވާ އަޅާލާ ހިތްހެޔޮ މިޒާޖެއްގެ މީހެކެވެ. ނަމަވެސް މިއަދު އޭނާ ކުރިމަތިން ފެންނަން އެހުރި ކާފައަކީ ކާކު ކަންވެސް މިހާރު އަޒާންއަށް އޮޅިއްޖެއެވެ.

“ދާނިޔަލް އަކީ ހުރިހާވެސް ގޯހަކީ.. އޭނާ އަހަރެންގެ ޙަޔާތަށް އައި ފަހުން އެއްކަމެއްވެސް ރަނގަޅަކަށް ނުދޭ.. މަށާއި އަރީފްއާއި ދެމެދު މައްސަލަތައް ޖެހެން ފެށުނީވެސް ހަމަ އޭނާ އައި ފަހުން.. އެކަމަކުވެސް އަހަރެން ބުނާ އެއްޗެއް ދުވަހަކު އަރީފް ޤަބޫލެއް ނުކުރޭ… ކޮންމެ ކަމަކުވެސް ހުންނާނީ އޭނާ ކޮޅަށް.. މަ ހުންނަން ޖެހޭނީ ބާކީ ވެފަ.. ފަހުން ފަހުން ހީވި އާލާގެ ބަދަލުގަ އަރީފްގެ ދަރިޔަކީވެސް ދާނިޔަލް އޭ.. އެންމެފަހުން އާލާގެ ކައިވެނިވެސް ކުރުވީ އެ ދާނިޔަލްއާ… އިތުރަށް މަށަށް ކެތް ކުރެވޭނެހެން ހީވޭތަ؟ އޭނ؟ ހުރިހާ ކަމެއް ދިޔައީ ގޯހުން ގޯހަށް.. ކެތް ކުރެވޭ ވަރަށް ވުރެ ކަންތައްތައް މާ މައްޗަށް ދިޔައީމަ އޭނައަށް އެހެން ހަދަން ޖެހުނީ… އެތާ އެ އިންގޮތަށް މަރުވި ނަމަ ގައިމު ރަނގަޅުވީހެއްނު..” ޝަޒިއްޔާ ހީވަނީ މޮޔަވެފައި ހުރި މީހެއް ހެނެވެ. އަޑުގެ ނެތްކޮޅަށް ހަޅޭތް ލަވަމުން ދިޔައީ ކަރަށް ނާރު އަރުވާލައިފައެވެ.

“ޝަޒިއްޔާ..” ދެން މުޅި ތަނަށް ގުގުމައިގެން ދިޔައީ އަރީފްގެ ބާރު ހަޅޭކެވެ. އޭނާ އަތް މަޅާލައިގެން ހުރީ ޝަޒިއްޔާގެ މޫނުގައި ޖަހާށެވެ. އެވަގުތު އާދިން އޭނާގެ އަތުގައި ނުހިފެހެއްޓިނަމަ އަރީފްގެ އަތުގެ ހަމަލާއެއް ޝަޒިއްޔާގެ މޫނުމައްޗަށް އެރީހެވެ. “އަރީފް.. މިވަގުތު އަހަރެމެން ގޯހެއް ހަދައިގެން ނުވާނެ.. ސިކުނޑިން ވިސްނަންވީ ވަގުތު މިއީ..” ޝަޒިއްޔާއަށް ނުރުހުމުގެ ނަޒަރެއް ދީފައި އާދިން އަރީފްއަށް ބުނެލިއެވެ. ވިޝާމާވެސް ހުރީ ބުނާނެ އެއްޗެއް ނޭގިފައެވެ. ޝަޒިއްޔާއަކީ ޒީލަގަދަ އަންހެނެއްކަން އޭނާވެސް ދަނެއެވެ. ނަމަވެސް މިވަރުވެދާނެ ކަމަކަށް ހިއެއް ނުކުރެއެވެ.

އަޒާންއާއި ރުކާގެ އިތުރުން އިޝާންއާއި ރިޔާޝާއަށް ކުއްލި ސިހުމެއް ލިބިގެން ދިޔަ އިރު ދާނިޔަލް ހުރީ މާޔޫސީ ގޮތަކަށް ހުއްޓިލައިގެންނެވެ. އާލާގެ ލޮލަށް ކަރުނަތައް ޖަމާވެގެން ގޮސް އެ ދެލޯ ފުރި ބަންޑުންވެގެން ދިޔައީ ބަސް ބުނާހާ ހިނދުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައެވެ.

“މަންމާ.. އާލް ހީކުރީ މަންމަ އާލްދެކެ ލޯބިވާ ކަމަށް.. ކުޑައިރުއްސުރެވެސް މަންމަގެ ހުރި ހަމައެކަނި ދަރިއަށްވީތީ އަބަދުވެސް ލޯބިވާނެ ކަމަށް.. އެކަމަކު އެހެނެއް ނުވި.. އާލާދެކެ މަންމަ ލޯބިވާނަމަ ދާނިޔަލްއަކަށް އެހެން ނުހެދީހެއްނު.. މަންމަގެ ދަރިފުޅުގެ ފިރިމީހާއަށް އެފަދަ ބޮޑު އަނިޔާއެއް ދިނީމަ ނިކަމެތިވާނީ ހަމަ އާލްކަން މަންމަ ހަނދާން ނެތުނީތަ؟ އާލް ދެކެ ލޯބިވާނަމަ މަންމަ އާލްގެ ފިރިމީހާއަށް ހެޔޮކޮށް ހިތީސް.. އެކަމަކު.. މަންމަ ބޭނުންވެގެން ތި އުޅުނީ ދާނިޔަލް މަރުވާންތަ؟ އަހަރެން ހުވަފަތް ވާންތަ؟” އާލާއަށް އޭނާގެ ކުރިމަތިން ފެންނަމުން ދިޔައީ މަންމަގެ ނުފެންނަ ސޫރައެކެވެ. ކުރިން އޭނާއަށް ފެނުނު ލޯބިވާ މަންމައެއް ނޫނެވެ. އާލާ ޝަޒިއްޔާދެކެ އިންތިހާއަށް ލޯބިވެއެވެ. ނަމަވެސް މިއަދު ޝަޒިއްޔާ ކަންތަތއް ކުރިގޮތުން އެ ހިތް ވަނީ ތަޅައިގެން ގޮސްފައިވާ ބިއްލުރިކޮޅުތަކެއްހެން ކުދިކުދިވެފައެވެ. ކޮޅަށް ހުންނަން ދަތިވުމުން އާލާއަށް ހުރިތަނަށް ތިރިވެވުނެވެ. އޭނާ ގާތަށް އެވަގުތު ބާރުބާރަށް އައިސް ދާނިޔަލް މަޑުކޮށްލިއެވެ. އެޔަށްފަހު އާލާއާއި އެއްހަމައަކަށް ތިރިވެލިއެވެ. އާލާގެ ދެކޮނޑުގައި ދާނިޔަލް ހިފަހައްޓާލި ވަގުތު އޭނާގެ ބަޑިފަޅައިގެން ދިޔައެވެ.

“އަހަރެން ހިއެއް ނުކުރަން ޝަޒިއްޔާ ދުވަހަކުވެސް މިފަދަ ކަމެއް ކޮށްފާނެކަމަކަށް.. ތިއީ އަހަރެންގެ އަންހެނުންނޭ ބުނަން މިއަދު ލަދުގަނޭ.. އަހަރެންގެ ދަރިފުޅުގެ މަންމައޭ ބުނަންވެސް ލަދުގަނޭ.. ތިމާގެ އަމިއްލަ ދަރިފުޅަށް މިކަހަލަ ކަމެއް ވީނަމަވެސް ދެރަވާނެ.. އެހެން މީހެއްގެ ދަރިފުޅަށް އެހެން ހަދަން ވިސްނާއިރު އޭނާގެ މައިންބަފައިން ދެރަވާނެކަމެއް ޝަޒިއްޔާއަކަށް ނޭނގޭތަ؟ ޝަޒިއްޔާ ތި ކުރި ކުށަށް ފަހު ތިގޮތަށް ހުރުމުގެ ޙައްޤެއް ނެތް..” އަރީފް ދުރަށް މޫނު އަނބުރާލި އިރު އޭނާގެ މޫނުމަތިން ފެންނަމުން ދިޔައީ ހިތާމައާއި އިންތިހާ ދަރަޖައިގެ ރުޅިވެރިކަމެވެ. އެ ދެލޮލުން ރުޅިވެރިކަމުގެ އަލިފާންކަނި ބުރަ ބުރާ ހުއްޓެވެ.

“ދެން ބައްޕަ.. އަހަންނެއް ދުވަހަކުވެސް ބައްޕަގެ ފަރާތުން މިކަހަލަ ޢަމަލަކަށް އުންމީދެއް ނުކުރަން.. ދޮންބެ ގެއިން ނެރެލައިފަ ދޮންބެ ދައްތައާއި ދިމާލަށް އެއްޗެހި ކިޔައިފަ އެންމެފަހުން އެ ދޮންބެގެ ހުރި ހަމައެކަނި ދަރިފުޅަށްވެސް އެހާލު ޖެއްސީތަ؟ ދޮންބެއަށް ޙަޔާތުގަ ނެގުނު އެންމެ ހިތްދަތި ފިޔަވަޅަކީ ދޮންބެދައްތައާއި ކައިވެނިކުރަން ބައްޕަ ގާތުން ހުއްދައަށް އެހުންތަ؟ ދޮންބެގެ އުފަލައްޓަކައި އެދުވަހު ބައްޕަ ދޫދިން ނަމަ؟ ހެހެ.. އެހެނެއް ނުވާނެއްނު ބައްޕަ ހުރީ އެޔަށްވުރެ ބޮޑަށް އަމިއްލަ އެދުމުން ފޯވެފަ ވިއްޔަ.. ބައްޕައަށް ވަޒަން ކުރެވުނުތަ ދޮންބެ ބައްޕައާއި ވަކިން އުޅުނު ދަތި ޙާލު؟ މި އިން ފިރިހެންކުއްޖާ ބޮޑުވެގެން އައީ އެންމެފަހުން ބައްޕައަކާއި ނުލައި.. ހަމައެކަނި މަންމަގެ ބެލުމުގެ ދަށުގަ.. އެ ދެމައިން އުޥޭނެ ޙާލު ހިތަށް އެރިޔަސް އަހަރެންވެސް ދެރަވޭ އަދިވެސް.. އެންމެފަހުން ހަމަ އެ ފިރިހެންކުއްޖާ އައިސް ބައްޕަ ކުރިމަތީ ހުރީ.. އޭނާގެ ކާފަ ކައިރިއަށް އައިސް.. އެކަމަކު ބައްޕަ އޭނާއަށް ދިނީ އަނެއްކާވެސް ހިތާމަ.. ޙަޔާތުގެ ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ކާފަގެ ލޯބި ލިބެން އޮއްވާ އެއިންވެސް ބައްޕަ އޭނާ މަޙުރޫމް ކޮށްލީ..” އާދިންގެ އަޑުގައިވީ ވޭނުން އެތާ ތިބި އެންމެންގެ ހިތްތަކަށް ވެސް އަސަރުކުރަމުން ދިޔަކަން ޤައިމެވެ. ދާނިޔަލް އިސްދަށަށް ޖަހާލައިގެން އިނީއެވެ. އޭނާގެ އެސްފިޔަތަށް ތެންމަމުން ދިޔައީ ހުއްޓުމެއްނެތި ލޮލުން ފޭދެމުން ދިޔަ ކަރުނަތަކެވެ.

“ދާނިޔަލް ބޭނުން ނަމަ އެދުވަހުވެސް ބައްޕަ ކުރިމަތީ އެތަކެއްޗެއް ކިޔުނީސް.. އެކަމަކު ދެންވެސް އޭނާ ޚިޔާރު ކުރީ ކެތްތެރިކަމާއި އަދަބު އިޙްތިރާމް.. އެވަރުގެ ކިޔަމަންތެރި ދަރިއެއް ލިބުނީމަވެސް ބައްޕައަށް ނޭނގުނު އޭނާ ބަލައިގަންނަން.. އަޒާންއެކޭ އެއްގޮތަށް ބައްޕަ ޖެހޭނީ ދާނިޔަލްވެސް ބަލައިގަންނަން..” އާދިންގެ ލޮލުން ކަރުނަ ތިއްކެއް ނީރާލި އިރުވެސް އޭނާގެ މޫނުމަތިން ފާޅުވަމުން ދިޔައީ ނުރުހުންތެރިކަމެވެ. ދެދަތްޕިލަ ފިއްތާ ބާރުކޮށްފައި ހުރި އިރު ދެލޮލުން އަލިފާންކަނި ބުރާކަހަލައެވެ. މަނިކަށް ކުރެވުނުހާވެސް ކަމަކީ އިސްޖަހާލުމެވެ. އޭނާގެ ދަރިފުޅު ކުރިމަތީ މިއަދު ހަމަ ރަނގަޅަށްވެސް ބޭޒާރުވެއްޖެއެވެ. ދެން ބުނެވޭނީވެސް ކީކޭ ހެއްޔެވެ؟

އެންމެންގެ ސަމާލުކަން ދެން ދަމައިގަތީ ގޭ ދޮރުމައްޗަށް އެރި ފުލުހުންގެ ޓީމެވެ. ޝަޒިއްޔާގެ ދެލޮލުން ބިރުވެރިކަން ފާޅުވެގެން ދިޔައެވެ. ނޫނެކެވެ. މިހެން ވެގެން ނުވާނެއެވެ. ޕޮލިހުންގެ އަތް ދަށުގައި އޭނާއަކަށް ދުވަސްތައް ހޭދައެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ. މި އަރާމު ދިރިއުޅުމުން އެކަހަލަ ދިރިއުޅުމަކަށް ދާކަށް ހަމަ ލާހިކެއް ނޫނެވެ. ޝަޒިއްޔާ ދިޔައީ ޕޮލިހުންގެ ގާތުން ސަލާމަތްވާނެ ގޮތަކާމެދު ފުންކޮށް ވިސްނަމުންނެވެ.

ދެން ހުރީ މަނިކެވެ. އޭނާ އެކައްޗެކޭވެސް ނުބުނެ ހުރިގޮތަށް ހުރީއެވެ. ދެން އޭނާ ސަލާމަތް ނުވާނެކަން އޭނާއަށް އެނގޭކަހަލައެވެ. އިތުރަށް އެކަމަށް މަސައްކަތް ނުކުރީވެސް އެހެންވެއެވެ. އޭނާ އަސަރާއެކު ދާނިޔަލްއަށް ބަލައިލިއެވެ. ފުރަތަމަ ފަހަރަށް މަނިކުގެ ހިތުގައި ދާނިޔަލްއާއި މެދު ހަމްދަރުދީ އުފެދުނެވެ. ދަރިއަކާމެދު ހިތުގައި އޮންނަ ކުލުނު އުތުރި އަރައިގަތެވެ. ނަމަވެސް ކުރާނެ ކަމެއް ނެތެވެ. ދެން ސަލާމަތެއް ނުވާނެއެވެ.

“ދަރިފުޅާ ދާނިޔަލް.. ކާފައަށް މަޢާފްކޮށްދީ.. ކާފައަށް ވިސްނިއްޖެ މިހާރު އެއިރު ކާފައަށް ކުރެވުނު ހުރިހާކަމަކީ ވެސް މުޅިން ގޯސްކޮށް ކުރެވުނު ކަންތައް ކަން.. އެ ދުވަސް އަލުން އަނބުރާ ލިބޭނެ ނަމަ ކާފަ ހުރިހާ ކަމެއް ރަނގަޅު ކުރެވޭތޯ ބަލާނަން.. އެކަމަކު ގެއްލިއްޖެ ވަގުތަކީ އަނބުރާ ލިބޭނެ އެއްޗެއްވެސް ނޫން.. އެ ދުވަހެއްވެސް އަލުން އަނބުރާ ނާންނާނެ.. އެކަމަކު ކުރިޔަށް އޮތްތާ އަލުން އުފާވެރިކަން ހޯދިދާނެ.. ކާފައަށް މަޢާފްކުރޭ..” މަނިކު ދާނިޔަލްގެ ކުރިމަތީގައި ހުއްޓި އަސަރާއެކު ބުނެލިއެވެ. ދާނިޔަލް އާލާއާއި ދުރައްޖެހިލުމަށްފަހު ތެދުވިއެވެ. އަދި ދެލޮލުން އައިސްފައި ހުރި ކަރުނަތައް ފުހެލިއެވެ.

އޭނާގެ ކާފަގެ ލޯބި ލިބިއްޖެކަމުގެ އިޙުސާސް ކުރެވުމުން ދާނިޔަލްގެ ހިތަށް ލިބިފައިވަނީ ނުހަނު ބޮޑު އުފާވެރިކަމެވެ. މިދުވަހަށް އޭނާ ހާދަ އިންތިޒާރެއް ކޮށްފިއެވެ. ދިގު އިންތިޒާރުގެ ނިމުން ހާދަ ފޮންޏެވެ. އެތަށް ދުވަހެއްގެ ފަސް ނަމާދަށްފަހު ކުރި ދުޢާތަކަށް މާތް ﷲ އިޖާބަ ދެއްވައިފިއެވެ. ދާނިޔަލް ހިނިތުންވެލިއެވެ. “ކާފަ ކުރި އެއްވެސް ކަމަކަށް އަޅުގަނޑުގެ ހިތުގައި ބުރަ ކަމެއް ނެތް.. ކާފައަށް ހެޔޮހިތުން މަޢާފް ކުރަން.. ކާފައަށްވެސް މަންމައަށްވެސް މަޢާފް ކޮށްފިން.. އަޅުގަނޑުގެ އުންމީދު ޙަޤީގަތަކަށް ވީތީ އުފާކުރަން..” ދާނިޔަލް އެހެން ބުނެލައިފައި މަނިކުގެ ގައިގައި ބައްދާލިއެވެ. މަނިކުގެ ލޮލުން އުފާވެރި ކަމުގެ ކަރުނަ ފާއްދާލީ އޭނާގެ ދޮށީ ކާފަދަރިފުޅުގެ ހިތްހެޔޮކަމާއި މާތްކަމުގެ ސަބަބުންނެވެ. އެވަރު ބޮޑު ކުށެއް ކުރި މީހަކަށް މަޢާފް ދިނުމަކީ ފަސޭހަ ކަމަކަށް ނުވާނެއެވެ.

އޭގެ އިރުކޮޅެއް ފަހުން ޕޮލިހުން އައިސް މަނިކުގެ އަތުގައި ބިޑި އަޅުވާލިއެވެ. އެވަގުތު ޝަޒިއްޔާ ފަހަތަށް ފިޔަވަޅު އަޅަމުން ގޮސް ދުއްވައިގަތެވެ. “ޝަޒިއްޔާ..” އެންމެންނަށް ސިހުން ލިބި ޝަޒިއްޔާއަށް ސަމާލުކަން ދެވުނު އިރު އޭނާ ސިޑިއަށް އަރައިގެން ދުވެފައި ދަނީއެވެ. އަންހެން ޕޮލިހުންތަކެއް ބާރުބާރަށް ދުވެފައި ޝަޒިއްޔާ ފަހަތުން ދިޔައެވެ. އޭނާ އަތުލައިގަނެވުނީ ޝަޒިއްޔާ ކޮތަރިއަށްވަދެ ތަޅުލަން އުޅެނިކޮށެވެ. މިއަދު ޝަޒިއްޔާގެ ނަސީބުވެސް ހަމަ ދެރައީއެވެ. ކަރު އެލުވާލަމުން ދެ ފުލުހުންނާއިއެކު އައިސް އޭނާ ސިޓިންގް ރޫމުގައި މަޑުކޮށްލިއެވެ. އަރީފް އާއި ދިމާލަށް އާދޭހުގެ ލޮލަކުން ބަލައިލި ނަމަވެސް އަރީފް ދުރަށް ނަޒަރު ހުއްޓާލިއެވެ. ޝަޒިއްޔާއަށް މާޔޫސްކަން ނޫނީ ނުލިބުނެވެ.

އެންމެން ނުރުހުމުގެ ނަޒަރަކުން ބަލަހައްޓައިގެން ތިބި އިރު ހަމްދަރުދީގެ ލޮލަކުން ބަލަހައްޓައިގެން ހުރީ ޝަޒިއްޔާ އެންމެ ބޮޑަށް އެމީހަކަށް ނަފްރަތު ކުރި ދާނިޔަލްއެވެ. އާލާ އޭނާއާއި ދިމާލަށް ބަލައިވެސް ނުލިއެވެ. އެ އިން ގޮތަށް އިސްދަށަށް ޖަހާލައިގެން އާލާ އިން އިރު އޭނާގެ ލޮލުން އަދިވެސް ހުއްޓުމެއްނެތި ކަރުނަ އަންނަމުން ދިޔައެވެ. އޭނާގެ ކުރިމަތީގައި މަންމަ ބިޑި އަޅުވައިގެން ގެންދާތަން ބެލުމަކީ އާލާއަށް ކެތްވާނެ ކަމެއް ނޫނެވެ. ލޯބިވާ މަންމަ އެފަދަ ދަރަޖައަކަށް ވެއްޓިގެން ދިޔުމުން އެ ހިތަށް ހާދަ އަސަރެއް ކޮށްފިއެވެ.

އެންމެން ފަޒާގެ ތެރެއަށް ފުން ނޭވާއެއް ދޫކޮށްލީ މަނިކާއި ޝަޒިއްޔާ ގޮވައިގެން ޕޮލިހުން އެގެއިން ނިކުމެގެން ދިޔުމުންނެވެ. ޝަޒިއްޔާ އެތަށް ފަހަރެއް މަތިން އޭނާ ދޫކޮށްލުމަށް ގޮވަމުން ދިޔައެވެ. އަރީފް ގާތުންވެސް އެތަށް ފަހަރަކު އޭނާ އެދުނެވެ. ނަމަވެސް އަރީފް މިފަހަރު އޭނާއަށް ދިނީ ބީރު ކަންފަތެކެވެ. މާޔޫސްކަން ވެރިވެފައިވައި ހިތްތަކާއެކު އެންމެން ގެއަށް ދިޔަ އިރު އެތާ ތިބީ އާލާއާއި ދާނިޔަލްގެ އިތުރުން އަރީފްއެވެ. “ދަރިފުޅާ ދާނިޔަލް.. މަންމަގެ ފަރާތުން ބައްޕަ މަޢާފަށް އެދެން.. މަންމަ އަކީ ވަރަށް ގޮތް ދޫނުކުރާ މީހެއް.. މަންމަ ބޭނުންވާ ގޮތަށް ކަންތައް ނުވެއްޖެނަމަ އެކަމެއް ކޮށްފަ ނޫނީ ދުލެއް ނުކުރާނެ..” އަރީފް ހިތާމައާއި އެކު ބުނެލިއެވެ. ދާނިޔަލް އޭނާ ގާތު އެއީ އަރީފް މަޢާފަށް އެދެންޖެހޭ ކަމެއް ނޫނޭ ބުނެލިއެވެ. އަދި އޭނާ ޝަޒިއްޔާއަށް މަޢާފްކޮށްފިން ކަމަށް ބުނެލީ ހިނިތުންވުމަކާއެކުއެވެ. އެއިރު އާލާ އިނި ހިނިތުންވެލައިގެން ލޯބިވެތި ނަޒަރަކުން ދާނިޔަލްއަށް ބަލަހައްޓައިގެންނެވެ.

އެ ދެމީހުން ގެއަށް ދާން ނިކުތުމުން ފަޒާގެ ތެރެއަށް ފުން ނޭވާއެއް ދޫކޮށްލައިފައި އަރީފް ސިޑިން އަރައިގެން ދިޔައީ އެކަނިވެރިކަން އިޙުސާސްކުރަމުންނެވެ. އެޔޮށް ބޮޑު ގޭގައި ދެން އޭނާ އުޅެން ޖެހޭނީ އެކަނިމާއެކަނިއެވެ. ޝަޒިއްޔާގެ ހިލަމެއްވެސް ދެނެއް ނުވާނެއެވެ.

“ކީއްވެ މަންމައަށާއި ކާފައަށް މަޢާފް ކުރީ..” ކާރުގައި އިނދެފައި އާލާ ދާނިޔަލްގެ މޫނަށް ނަޒަރު ހުއްޓާލަމުން ބުނެލިއެވެ. އެވަގުތު ދާނިޔަލްގެ ލުއި ހުނުމުގެ އަޑު ކާރުތެރެއަށް ފެތުރިގެން ދިޔައެވެ. އާލާ އެއްބުމަ އަރުވާލީ ކިހިނެތް ވީހެއްޔޭ އަހާކަހަލަ ގޮތަކަށެވެ.

“މަޢާފް ކުރުމަކީ އެންމެ ރިވެތިވެގެންވާ ސިފަ.. ބައެއް ޙާލަތްތަކުގަ މަޢާފް ކުރަން ކިތަންމެ އުނދަގުލަސް އެ ޢަމަލަކީ ވަރަށް މާތްވެގެންވާ ޢަމަލެއް.. އިސްލާމްދީނުގައި މަޢާފް ދިނުމަށް ބާރުއަޅާ.. އަހަރެމެންގެ ލޮބުވެތި ރަސޫލާ ޞައްލައްﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމްގެ ޙަޔާތްޕުޅަށް ބަލައިލައިފި ނަމަވެސް އެކަމުގެ އެތަށް ސަތޭކަ މިސާލެއް ފެންނާނެ.. އެކަލޭގެފާނުގެ އަރިހަށް އައިސް މަޢާފަށް އެދޭ މީހުނަށްވެސް އެކަލޭގެފާނު މަޢާފްކުރަނީ ހިތްހެޔޮ ކަމާއެކު.. ހަމަ އެގޮތަށް އަހަރެމެން ބޮޑެތި ފާފަތަށް ކޮށްފަ އެނބުރި ﷲގެ ޙަޟްރަތަށް ރުޖޫޢަވެ ތައުބާވުމުން ﷲ ސުބްހާނަހޫ ވަތަޢާލާވެސް އަހަރެމެންނަށް މަޢާފް ދެއްވާ.. ތިމާއަށް ދެރައެއް ދީފިނަމަ އެމީހަކަށް މަޢާފް ދިނުން އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތަކީ..

އަހަރެމެންނަށް ކުށެއް ކުރެވުމުން ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި އެތަށް ފަހަރެއް މަތިން މަޢާފަށް އެދި މަޢާފް ލިބުމަށް އެދޭހެން އެހެން މީހުންވެސް އަހަރެމެންނަށް ދެރައެއް ދީފަ އެކަން އިޙުސާސް ވުމުން އިންތިޒާރު ކުރާނެ ދެރަ ލިބުނު މީހާ އެމީހަކަށް މަޢާފް ކުރާނެ އިރަކަށް.. އެއީ ވަރަށް މާތް އަދި ރިވެތިވެގެންވާ ސިފައެއް.. ކުރިންވެސް އާލާ ކައިރި ބުނީމެއްނު.. އެހެން ވީމަ އަހަރެންވެސް ވަކި ހުންނާކަށް ނުޖެހެޔެއްނު އާލާ ރުޅި އައީމަ ހުންނަ ގޮތަށް ތުން ދަމާލާފަ ހަށަން ބަނދެގެން މަޢާފް ނުކޮށެއް..” ދާނިޔަލް ހިނިތުންވެލުމަކާއެކު ކިޔައިދީދީ އިނދެފައި އެންމެ ފަހު ބައި ބުނެލީ ހިނިގަނޑެއް ޖަހާލަމުންނެވެ.

އާޅާ ދެނޭ ކިޔައިފަ ދާނިޔަލްއާއި ދިމާލަށް ކުދި ކިޔައިގަތެވެ. ނަމަވެސް ދާނިޔަލްގެ އެ ހިތްހެޔޮކަމުން އާލާގެ ހިތުން ދާނިޔަލްއަށް ދެވިފައިވާ ޤަދަރު އިހުނަށްވުރެ މަތިވެގެން ދިޔައެވެ. އަދި އެ ބަސްކޮޅު ހިތުގައި ބިންވަޅުނެގިގެން ދިޔައެވެ. އަދި އޭނާވެސް ހިތާހިތުން މަންމައަށާއި މަނިކަށް މަޢާފް ދިނެވެ.

***5 އަހަރު ފަސް***

ދާނިޔަލް ކާރު ޕާކުކޮށްލުމަށްފަހު އޭގެން ފޭބިއެވެ. ކަޅުކުލައިގެ ފަޓުލޫނާއެކު ލައިގެން ހުރި ހުދު ގަމީސް ބެގީ ކޮށްފައިވާއިރު ނުހަނު ފުރިހަމައެވެ. އޭނާގެ ކަޅުކަން ގަދަ އިސްތަށިގަނޑު އެއްފަރާތަކަށް ސްޓައިލް ކޮށްފައިވުމުން އެ ރީތިކަން އިތުރު ކުރުވާފައިވާކަހަލައެވެ. އެޔާއެކު އާދައިގެ ވަރަކަށް ފަޅައިފައި ހުރި ތުނބުޅިން ދާނިޔަލްގެ ފިރިހެންވަންތަކަށް އިތުރު ކުރުވާފައިވެއެވެ. ރޭބަން އައިނަކުން އޭނާގެ ދެލޯ ރީތި ދެލޯ ފޮރުވާލައިގެން ހުރި އިރު މޫނުމަތިން ފާޅުވާން ހުރީ އުޖާލާކަމެވެ. ތުންފަތުގައި ވަނީ ރީތި ހިނިތުންވުމެކެވެ.

އޭނާގެ ފިރިހެންވަންތަ ހިނގުމުގައި ދާނިޔަލް ކުރިޔަށް ހިނގައިގަތެވެ. ކެންގަރޫ ކިޑްސް ޕްރީސްކޫލް ތެރެއަށް ވަދެގެން ދިޔައިރު ބައެއް ބެލެނިވެރިން އެމީހުންގެ ކުދިން ގޮވައިގެން ހިނގަމުން ދިޔައެވެ. އަދި އަނެއްބައި މީހުން އެމީހުންގެ ކުދިން ބަލާ ދެއެވެ. ދާނިޔަލް އޭނާގެ ލޮލުގައި އޮތް އައިނު ނަގައި މުޅި ތަނަށް ނަޒަރު ހުއްޓާލަމުން ހުރި ފިޔަވަޅު މަތީ މަޑުކޮށްލިއެވެ. “ހޭންޑްސަމް..” ދާނިޔަލްގެ ނަޒަރު ހުއްޓިގެން ދިޔައީ އޭނާއާއި ދިމާލަށް ދުވެފައި އަންނަމުން ދިޔަ ކުޑަ އަންހެން ކުއްޖާގެ އަޑަށެވެ. “ހެލޯ ޕްރިންސެސް.. ޑެޑީ މިސްޑް ޔޫ.. ކިހިނެތްތަ މިއަދު ސްކޫލް؟” ދާނިޔަލް އެ ކުޑަ އަންހެން ކުއްޖާއާއި އެއްވަރަށް ތިރިވެލައިފައި އެކުއްޖާ ދާނިޔަލް އާއި އަރާ ހަމަވުމުން އުރާލައިފައި ބުނެލިއެވެ. އެއީ އޭނާއާއި އާލާގެ އުމުރުން ހަތަރު އަހަރުގެ ދަރިފުޅު ދާޔާއެވެ.

އޭނާގެ ބުރަކައްޓަށްވުރެ ދެ އިންޗިއެއްހާތަން މައްޗަށް ހުރި ކަޅުކަންގަދަ އިސްތަށިގަނޑު ވަނީ މަތިން ފެށިގެން ގެތުމަށްފަހު އައްސާލައިފައި ބާކީ އޮތްބައި ދޫކޮށްލައިފައެވެ. ހުދުކުލައިގެ ޓީޝާޓަކާއި ރަތްކުލައިގެ ސްކާޓެއް ލައިގެން ހުރި އިރު ހުދުކުލައިގެ އިސްޓާކީނުގެ ބޭރުން އެ ކުޑަ ކުޑަ ފައިތިލަ ކަޅުކުލައިގެ ބޫޓަކުން ފޮރުވާލައިފައިވީގޮތުން ވަރަށް ރީއްޗެވެ. ކުޑަ ކުޑަ ދޮން ވަށް މޫނުމަތިން ފެންނަނީ އުޖާލާކަމާއި އުފާވެރިކަމެވެ. ފިޔާތޮށިކުލައިގެ ކުޑަކުޑަ ތުންފަތަށް ވެރިވެފައިވީ ރީތި ހިނިތުންވުމުންވެސް އެކަން ދޭހަކޮށްދެއެވެ. ރީތި ދެ ބުމައާއި ކުޑަ ކުޑަ ނޭފަތުގެ ސަބަބުން ދާޔާ ހީވަނީ ޑޯލްއެއް ހެންނެވެ. އެހާވެސް ލޯތްބެވެ.

ދާނިޔަލް އޭނާގެ އުރަށް ދާޔާ އެރުވުމަށްފަހު އެ ދޮން މަޑުމަޑު ކޯތާފަތުގައި ބޮސް ދިނެވެ. “އައި މިސްޑް ޔޫ މޯރ ޑެޑީ..” ދާނިޔަލްގެ ކަރުގައި ދެއަތް އަޅުވާލުމަށްފަހު ދާނިޔަލްގެ ކޮލަށް ބޮސްދެމުން ދާޔާ ބުނެލިއެވެ. އެ ކުޑަކުޑަ ފުރާނަ ފެންނަ ކޮންމެ ފަހަރަކު ދާނިޔަލްގެ ހިތް ލޯބިން ފުރި ބަންޑުންވެއެވެ. އޭނާގެ އަޑު އެ ކަންފަތުގައި ޖެހޭ ވަގުތު އެ ހިތަށް ކުރުވަނީ އާދަޔާ ޚިލާފު އިޙުސާސެކެވެ. ބައްޕައެއްގެ ހިތުގައި އަންހެން ދަރިފުޅަށް އެ އޮންނަ މަތިވެރި ލޯބި މިއަދު ދާނިޔަލްއަށް އިޙުސާސް ކުރެވެއެވެ.

“ހޭންޑްސަމް.. ދާޔޫއަށް ކޭންޑީއެއް ގަނެދޭނަންތަ؟ ލޮލީ ޕޮޕް އެއް..” ދާޔާ ކާރަށް އެރުވުމަށްފަހު އައިސް ދާނިޔަލް ކާރަށް އަރައިފައި ދާޔާއަށް ސީޓްބެލްޓް އަޅުވައިދިން ތަނުން އޭނާގެ ޅަ އަޑުން ބުނެލިއެވެ. “އެއިރަށް ކިހިނެތް ވާނީ؟ ޕްރިންސެސްގެ މިހިރަ ކުދި ކުދި ޓީތްސްތައް ކާލާނެ ޖާރމްސްތައް އައިސް..” ދާޔާގެ ލޯބި މޫނަށް ނަޒަރު ހުއްޓާލައިގެން އިނދެ ދާނިޔަލް ބުނެލިއެވެ. “އޯ ފޯ.. ހޭންޑްސަމް އަކަށް ނޭނގޭތަ ކުދިން ޓީތް ތައް ސާފު ނުކުރާތީއޭ ޖާމްސްތައް އަންނަނީ.. ކޮކީގެ ޓީތްސްތައް ފައިޓް ކުރާނެ ޖާމްސް އާ.. އެހެން ވީމަ ކޭންޑީސް ކެވޭނެޔޭ..” ނިތްމަތީގައި އޭނާގެ ކުޑަކުޑަ އަތްތިލައިން ޖަހާލައިފައި ދާޔާ ބުނެލި ގޮތުން ދާނިޔަލްއަށް ހެވުނެވެ. އެ އުމުރުގެ އެހެން ކުދިންނާ ބަލައިފަ ދާޔާއަކީ ވިސްނުން ތޫނު ކުއްޖެކެވެ. “އޯކޭ މެޑަމް.. މިފަހަރު ދެން ގަނެދޭނަން.. އިން ޝާ ﷲ..” ދާނިޔަލް އެހެން ބުނެލި ތަނުން ދާޔާގެ ތުންފަތަށް ވެރިވެގެން ދިޔައީ ފުޅާ ހިނިތުންވުމެކެވެ.

“އެހެން ވީމަ އެންމެ ފުރަތަމަ ޙަމްދު ކުރަން ޖެހޭނީ ކޮން ފަރާތަކަށް؟” ކާރު ސްޓާޓް ކޮށްލަމުން ދާނިޔަލް އަހާލިއެވެ. އޭނާގެ މޫނުމަތީގައިވި ހިނިތުންވުން ނުފިލައެވެ. “ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ..” ލޯބި ލޯބި ހިނިތުންވުމަކާއެކު ދާޔާ ބުނެލިއެވެ. ” ދެން އަވަހަށް ޙަމްދު ކޮށްލާ ﷲއަށް ދާޔޫ ހެޕީ ވާ ކަމެއް ވީމަ..” މަގުމައްޗަށް ސަމާލުކަން ދިން ނަމަވެސް ހިނިތުންވެލައިފައި ދާނިޔަލް ބުނެލިއެވެ. އެހިނދު ދާޔާވެސް އަވަސް އަވަހަށް އަލްޙަމްދުލިއްލާހް އޭ ބުނެލިއެވެ. ދާނިޔަލްއާއި އާލާ އަބަދުވެސް އެދެމީހުންގެ ދަރިފުޅު ދީނީ ކަންކަމަށް ލޯބިޖެއްސުވޭތޯ މަސައްކަތް ކުރެއެވެ. ސްކޫލުގެ އިތުރުން ގޭގައިވެސް އެދެމީހުން އެ ދަރިފުޅު ތަރުބިއްޔަތު ކުރަނީ ދީނީ އުސޫލުތަކާއި އެއްގޮތަށެވެ.

އެހެންކަމުން ދާޔާ އަކީ އެ އުމުރުގެ ގިނަ ކުދިންނާއި ޚިލާފަށް އެ އުމުރާ ބަލައިފަ ދީނީ ކަންކަންވެސް ބޮޑަށް އިނގޭ ކުއްޖެކެވެ. ޤުރުއާން ކިޔެވުމަކީ އޭނާ އެންމެ ކުރާ ހިތްވާ އެއް ކަންތަކެވެ. ނަމާދު ކުރުމަކީ އަބަދުވެސް އޭނާގެ މަންމައާއި އެކު ކުރާ ހިތްވާ އެއް ކަންތަކެވެ. ނަމާދެއް ނުކުރެވިއްޖެ ހާލަތެއްގަ ދާނިޔަލް ގާތު ނޫނީ އާލާ ގާތު ޝަކުވާ ކުރާނެއެވެ. އޭނާގެ މަންމަމެން ބަރާބަރަށް ނަމާދުކުރާތަން ފެންނާތީ ދާޔާ ހޭނެމުން އައީ އިސްލާމީ ރިވެތި އުސޫލުތަކަށެވެ. ދާޔާއަށްވެސް ނަމާދުކުރުމަކީ ކިހާ މުހިއްމު ކަމެއްކަން އިނގެއެވެ. ކޮންމެ ނަމާދަކަށްފަހު މަންމަމެން ދުޢާ އަށް އަތް ނަގައިގެން އިންނާތީ ދާޔާވެސް ދުޢާއަށް އަތް ނަގައިގެން އިނދެއެވެ. މަންމައާއި ބައްޕަ ގާތު ސުވާލުކޮށް އޭނާވެސް އޭނާއަށް އިނގުނު ގޮތަކަށް ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި ދަންނަވައެވެ. ދާޔާގެ އެފަދަ ކޮންމެ ޢަމަލަކީ ދާނިޔަލްއާއި އާލާގެ ހިތުގައި ދާޔާއަށްޓަކައި އޮންނަ ލޯބި އެތަށް ހާސް ގުނައަކަށް އިތުރުކުރުވާ ސަބަބުތަކެވެ.

“ދަރިފުޅު ކާރުގަ މަޑުކޮށްލާ އިނގޭ.. ޑެޑީ ވަރަށް ވަރަށް އަވަހަށް މި އަންނަނީ..” ދާޔާ ކާރުގައި ބައިންދައިފައި ކާރު ތަޅުލުމަށްފަހު ދާނިޔަލް އެތާ ހުރި ފިހާރައަކަށް ވަނެވެ. އޭނާގެ ހިތުގައި ނުތަނަވަސްކަން އުފެދިފައިވަނީ ދާޔާ އެކަނި ބައިންދައިފައި އަންނަން ޖެހުމުންނެވެ. އެޔަށްފަހު އަވަސް އަވަހަށް ނިކުމެގެން އައީ އަތުން ދެތިން ލޮލީޕޮޕް ހިފައިގެންނެވެ. ވަށްކޮށް އޮތް އެއްޗަކާއި ތަރިއެއްހެން އިން އެ ދޭއްޗަކީ ދާޔާއަށް ވަރަށް ކަމުދާނެ އެއްޗެހިކަން ދާނިޔަލްއަށް އިނގެއެވެ. އެހެން ކަމުން އަވަހަށް އައިސް އޭނާ ކާރަށް އެރިއެވެ. ދާޔާ ހެޔޮ ޙާލުގައިވުމުން ފުން ނޭވާއެއް ފަޒާގެ ތެރެއަށް ދޫކޮށްލުމަށްފަހު ދާނިޔަލް ހިނިތުންވެލިއެވެ. އަދި ދާޔާއަށް އޭނާ އަތުގައި އޮތް ތިން ލޮލީޕްޕް ދައްކާލިއެވެ. އެ އެއްޗެހި ހުރީ އާދައިގެ ކުދި ލޮލީޕޮޕަށްވުރެ ބޮޑެތިކޮށެވެ. ދާޔާ އުފަލުންހުރެ އެ އެއްޗެހި ދާނިޔަލް އަތުން ނެގިއެވެ. “ޖަޒަކައްﷲ ޚައިރް ހޭންޑްސަމް..” ދާޔާ ދާނިޔަލްގެ ކޮލަށް ދޮނެއް ދެމުން ބުނެލިއެވެ. އެހިނދު ދާނިޔަލް ދާޔާ ގެނެސް އެ މޭތެރޭގައި ބޮނޑިކޮށްލައިފައި ދާޔާގެ ނިތަށް ބޮސްދިނެވެ.

އަމާން އަދި އުފާވެރި ދަތުރަކަށްފަހު ދާނިޔަލްމެންނަށް އެމީހުން ދިރިއުޅޭ އިމާރާތާއި ހަމަޔަށް ދެވުނެވެ. ހަވީރުގެ ހިތްގައިމު ވަގުތުތަކުން މަގުމަތީގައި ހޭލަމޭލަވެ އުޅޭ މީހުންގެ ޢަދަދު ވަރަށް ގިނައެވެ. ދާނިޔަލް ކާރުން ފައިބައިފައި ގޮސް ދާޔާ ކާރުން ބޭލުވިއެވެ. އެއިރު އޭނާ ހުރީ ދާނިޔަލް ގަތްދިން ލޮލީޕޮޕް ތަކުން ލޮލީޕޮޕެއްގައި އަނގަ ޖައްސާލައިގެންނެވެ. ބާކީ އޮތް ދޭތި ދާޔާގެ ވާއަތުގައި އޮތެވެ. ފިޔާތޮޑިކުލައިގެ ކުޑަ ބެކްޕެކް ދާޔާގެ ކޮނޑުގައި އަޅުވާލައިފައި އޮތެވެ. މަގުގައި ގިނަ މީހުން ދުއްވަމުން ދިޔުމުން ދާނިޔަލް ދާޔާ އުރާލިއެވެ. އެ ދަރިފުޅަށް ކިރިޔާވެސް އަނިޔާއެއް ލިބިއްޖެއްޔާ ދާނިޔަލްގެ ހިތް ފަޅައިގެން ދާނެއެވެ. އެ ދަރިފުޅަކީ ދާނިޔަލްގެ ދެލޮލުގެ ނޫރެވެ. ބާރުބޮޑު މަގު ހުރަސްކޮށްލުމަށްފަހު އިމާރާތުގެ ތެރެއަށް ވަދެ ލިފްޓަށް އަރިއެވެ. ދާޔާ އުރައިގެން އެ ހުރިގޮތަށް ހުރެފައި ދާނިޔަލް އެމީހުން އުޅޭ ބައިގެ ފިތަށް އޮބާލިއެވެ. އެއިރުވެސް ދާޔާ ދާނިޔަލްއާއި ހުއްޓުމެއްނެތި ވާހަކަދައްކަމުން ދެއެވެ. ދާޔާ ބުނެލާ މޮޅެތި ވާހަކައިން ދޭތެރެއަކުން ދާނިޔަލް ހޭން ފަށައެވެ.

(ނުނިމޭ)